Biološka svojstva vode i životni uslovi
Biološka svojstva vode i životni uslovi
Od bioloških svojstava vode u mnogome zavisi podela ribolovnih voda i život u njima, jer pored riba koje ribolovce najviše zanimaju, u njima žive i druge životinje i biljke.
Život svih biljaka i životinja, od onih najsitnijih, golim okom nevidljivih planktonskih organizama pa sve do čak i ne omiljenih među ribolovcima, vidrama, kormoranima i ostalim živim bićima koji se hrane ribom, međusobno su zavisni i čine zajednicu živog sveta – biocenozu*.
Najvažnije grupe biocenoza, podeljene su u zavisnosti od veličine i načina života na:
– planktonske organizme, najsitnije organizme u vodi, koji lebde u njoj i predstavljaju osnovnu hranu, u prvim danima razvoja ribe po izvaljivanju iz ikre.
– bentonske organizme, koji veći deo svog života žive na na dnu rečnog korita ili uz samu obalu, skrivajući se ispod kamenja, u pesku, biljkama (algama) i iza drugih prepreka, jer predstavljaju osnovnu hranu svih ribljih vrsta. Ovoj grupi spadaju: larve, ličinke, mekušci, crvi i drugi niži životinjski organizmi.
– neustonske organizme, koji žive na vodenoj površini ili ispod nje i čine sa bentonskim organizmima osnovnu hranu mnogih ribljih vrsta. Njihovo izučavanje posebno je bitno mušičarima, koji, vernim imitacijama ovih organizama uspešno love lipljena i pastrmku.
– nektonske organizme, ribe, zbog kojih treba poznavati i druge stanovnike ribolovnih voda, jer, upravo od njih zavisi i uspeh i lovu.
Izuzev vode i pomenutih organizama, pomenimo i druge odlučujuće faktore:
Sunčeva svetlost i temperatura su direktno povezane sa biološkim promenama koje utiču kako na razmnožavanje, tako i na ishranu, rast i ponašanje riba. Od temperature zavisi rastvorljivost gasova u vodi, pre svega apsorbovanje kiseonika, od koga zavisi disanje riba i drugih organizama.
Primer: pastrmka se odlično razvija i raste kada na jedan litar vode ima najmanje 7mg kiseonika pri temperaturi od 0-15°C. Šaran i druge ribe iz porodice ciprinida zadovoljavaju se gotovo dvostruko manjim procentom kiseonika, ali pri temperaturi 5-7°C ne uzimaju hranu. Nasuprot potočnoj pastrmki, ciprinidi uzimaju hranu čak i kada temperatura dostigne 30°C.
Sadržaj kiseonika u vodi, ne zavisi samo od temperature, već i od brzine kretanja vode, podvodnog rastinja, ihtiofaune, veličine površine vode koja dolazi u kontakt sa vazduhom.
Sunčeva svetlost i temperatura imaju izuzetnu važnost i za neke hemikalije koje kao slobodni elementi ili mineralne materije učestvuju u biološkom procesu. Natrijum i kalijum, koji su od velikog značaja za rast riba i drugih vodenih životinja, zatim kalcijum – osnovna mineralna materija u izgradnji skeleta životinjskih organizama. Magnezijum, koji je osnovni mineralni sastojak u hlorofilu čija je uloga sintetizujućeg faktora u procesu asimilacije, a sadržan je u krvi životinja i sastavni deo fermenata. Mangan je važan za rast podvodnog rastinja, a fosfor za životinjske organizme.
Ugljendioksid se u vodi nalazi kao slobodan, ali i u obliku slabih kiselina ili bikarbonata, pa je njegova uloga značajna u razmeni materija, koje se u vodi odigravaju.
*Biocenoza je skup populacija različitih vrsta koje žive na jednom mestu, prostoru koji se zove biotop ili životno stanište. Biocenoza ima svoj sastav, strukturu s različitim brojem vrsta.
Raka HARDY
